Diuretyki
Tomasz Mrowiec
http://www.profi-dieta.pl
Diuretyki to leki, które wywołują diurezę czyli efekt moczopędny.
Poprzez bezpośrednie działanie na nerki zwiększają one wydalanie elektrolitów i wody wraz z moczem.
Diuretyki stosowane są przede wszystkim w terapii chorób układu sercowo-naczyniowego, ale również przez sportowców (głównie kulturystów) w celu pozbycia się nadmiaru wody z ich organizmu.
Diuretyki w kulturystyce
Kulturyści chcąc pokazać jak najbardziej wyrzeźbioną sylwetkę zażywają przed zawodami diuretyki, które stały się praktycznie niezbędnym elementem przygotowań do zawodów.
Głównym celem ich stosowania jest "wyssanie" maksymalnej ilości wody podskórnej, przez co obraz ich sylwetki jest jeszcze bardziej odtłuszczony.
Należy tutaj zwrócić uwagę, iż wszelkie diuretyki pomagają na bardzo krótko i nie można ich długo stosować, ponieważ eliminują elektrolity z naszego organizmu co w przypadku przedawkowania może skończyć się nawet śmiercią.
Podział diuretyków
Rodzaj i siła działania diuretyków uwarunkowana jest miejscem ich działania w nefronie.
Diuretyki możemy podzielić następująco:
Diuretyki pętlowe
Są to leki moczopędne o maksymalnej efektywności dochodzącej nawet do 25-30%.
Hamują resorpcję zwrotną jonu chlorkowego oraz wtórnie wchłanianie jonu sodu.
Diuretyki pętlowe stosowane są podczas:
• nagłych stanów, w których niezbędne jest szybkie zmniejszenie objętości płynów krążących
• obrzęków związanych z niewydolnością krążenia, marskością wątroby, zespołem nerczycowym
• nadciśnienia tętniczego, niewydolności serca, marskości wątroby, ostrej i przewlekła niewydolność nerek
Diuretyki oszczędzające potas
Są to leki moczopędne zwiększające wydalanie moczu bez strat potasu.
Wykazują bardzo małą efektywność (ok. 2%)
Diuretyki oszczędzające potas stosowane są podczas:
• nadciśnienia tętniczego oraz obrzęków pochodzenia sercowego i wątrobowego
Diuretyki osmotyczne
Działają poprzez zwiększenie ciśnienia osmotycznego w płynie zewnątrz komórkowym.
Zwiększają również wydalanie sodu oraz chlorków.
Wskazania do zastosowania diuretyków osmotycznych to:
• wywołanie diurezy w ostrej odwracalnej niewydolności nerek
• diureza wymuszona – nasilenie wydalania toksyn przez nerki w ostrych zatruciach
• redukcja ciśnienia wewnątrz czaszkowego i leczenie obrzęku mózgu
• w leczeniu zaparć
• przygotowanie do zabiegów diagnostycznych na jelicie grubym
Mechanizm działania
Mechanizm działania leków moczopędnych, (za wyjątkiem diuretyków osmotycznych) polega na hamowaniu komórkowego transportu jonów sodowych i chlorkowych w poszczególnych częściach nefronu.
Wpływ diuretyków na bilans elektrolitów:
Grupy leków moczopędnych:
Działania uboczne diuretyków
• Objawy elektrolitowe i metaboliczne
Hiperkaliemia — może wystąpić podczas stosowania diuretyków oszczędzających potas.
Istnieje wzrost ryzyka w połączeniu z inhibitorami ACE, sartanami, b-adrenolitykami, niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi
• Objawy toksyczne
Ototoksyczność – może wystapić podczas stosowania diuretyków pętlowych.
Istnieje wzrost ryzyka w połączeniu z aminoglikozydami
Wskazania do stosowania diuretyków u chorych z przewlekłą niewydolnością nerek
• Nadciśnienie tętnicze
• Hiperwolemia
• Niewydolność serca
• Obrzęki
• Wymuszona diureza
• Podtrzymanie resztkowej diurezy u pacjentów poddawanych dializie
Diuretyki a ciśnienie krwi
Bardzo często diuretyki są przepisywane osobom z wysokim ciśnieniem krwi.
Normalnym ciśnieniem dla ludzi jest 120/80, natomiast wyższe (np. 160/100) nie jest niczym niezwykłym dla dobrze zbudowanego (tudzież umięśnionego) sportowca.
Mówiąc w skrócie, więksi i bardziej umięśnieni ludzie mają większy układ krwionośny, co wiąże się z potrzebą silniejszego bicia serca. Oczywiście nie możemy tutaj powiedzieć, że tak podwyższone ciśnienie krwi jest optymalne bądź zdrowe.